Japanse tafelgebruiken

Genieten van Japans eten begint natuurlijk met het selecteren van de juiste ingredienten. Maar daaromheen zijn er ook allerlei gebruiken die jouw Japanse eetbeleving compleet maken. Hoe dek je een tafel op zijn Japans? Wat zijn de gebruiken aan tafel en hoe stel je een Japanse maaltijd eigenlijk samen? In deze blog vertellen we je daar meer over. 

 

Ichiju sansai

In basis volgt een traditionele Japanse thuismaaltijd het principe van ichiju sansai: één soep en drie gerechten. Het diner bestaat uit, je raadt het al, een kommetje miso soep,  een vis- of vleesgerecht en twee bijgerecten. Wat er precies wordt geserveerd verschilt per seizoen. Het onmisbare kommetje witte rijst telt niet mee als een van de drie gerechten in ichiju sansai, maar is een opzichzelfstaand element. Hetzelfde geldt voor het tafelzuur. 

Tafelopstelling 

Net als dat we in Nederland de vorken links leggen en de messen rechts, gelden er ook regels voor een traditionele Japanse tafelopstelling. 

• De eetstokjes liggen vooraan met de punt naar links. 
• Het kommetje rijst staat links en de soep rechts. Van oudsher wordt in Japan links als hoger beschouwd dan rechts. Rijst werd (en wordt nu nog) geofferd aan de goden en verdient daarmee een verheven plek. 
• Het hoofgerecht ligt rechts achterin en de bijgerechten links en midden achter. 

 

Tafelmanieren in Japan 

Voor het eten zeg je “Itadakimasu” (letterlijk: ‘ik ontvang’) en na het eten “Gochisosama” (letterlijk: het was een feestmaal). Met deze uitdrukkingen spreek je dankbaarheid uit voor  iedereen die heeft bijgedragen aan het gerecht dat bij jou op tafel staat. Van de boer die de ingrediënten heeft verbouwd tot de kok die het gerecht heeft klaargemaakt. En van de visser die de vis heeft gevangen tot de vis die er zijn leven voor heeft gegeven. 

 

De schoonheid van de natuur en de veranderende seizoenen uitdrukken 

In de Japanse keuken worden in elk seizoen veel seizoensgebonden ingrediënten gebruikt. Genieten van de heerlijke ingrediënten van de vier verschillende seizoenen is een van de leukste aspecten van Japans eten. Voorbeelden hiervan zijn: bamboescheuten en wilde groenten in de lente, zomergroenten en paling in de zomer, zeekraal en kastanjes in de herfst, wortels en buri in de winter.

Genieten van de vier seizoenen doe je niet alleen qua smaak maar ook qua uiterlijk. De seizoenen zie je terug in het gebruik van garnering zoals bloemen en bladeren in gerechten en in het type servies waar de gerechten op worden geserveerd. Zo gebruikt men glaswerk om koelte uit te stralen in de zomer en donker aardewerk voor warme in de winter. 

 

We nodigen je uit om zelf eens een ichiju sansai maaltijd samen te stellen met lokale seizoensgebonden ingrediënten!